Theo dự báo của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, hiện tượng El Nino sẽ tiếp tục tác động mạnh, lượng mưa giảm so với trung bình nhiều năm. Chủ động ứng phó với tình hình hạn hán, tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương chủ động các phương án ứng phó với thời điểm nắng nóng sắp tới.

Năm 2023, toàn tỉnh xảy ra 5 đợt nắng nóng và nắng nóng gay gắt, xảy ra hạn hán kéo dài trên diện rộng hầu khắp các địa bàn trong tỉnh. Nhiệt độ không khí từ 36,3 - 43,8^oC, nắng nóng kéo dài gây thiệt hại hơn 1.000ha lúa; trên 3.400ha hoa màu; hơn 2.000ha cây trồng hằng năm và lâu năm; 234 ha cây ăn quả tập trung.

Theo dự báo, năm 2024, tình hình thiên tai tiếp tục diễn biến phức tạp; hiện tượng El Nino còn duy trì đến tháng 4/2024, với xác suất trên 90%, khả năng xảy ra hạn hán trên địa bàn tỉnh ở mức rất cao. Xu thế nhiệt độ trung bình cao hơn 1-1,5^oC so với trung bình nhiều năm; lượng mưa giảm 10-20% so với trung bình nhiều năm.

Ông Cao Viết Thịnh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết: Sơn La là một trong những địa phương chịu tác động của hiện tượng El Nino làm lượng mưa giảm, cùng với các đợt nắng nóng gay gắt kéo dài. Do đó, ngay từ đầu năm, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tham mưu với UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương thực hiện rà soát, sửa chữa các công trình thủy lợi, hồ chứa nước; kết hợp với việc tuyên truyền nhân dân các địa phương chủ động lấy nước, tích nước sớm trong sản xuất nông nghiệp; thường xuyên kiểm tra đường ống dẫn nước, kịp thời khắc phục sự cố rò rỉ nước; vận hành hiệu quả các công trình cấp nước, công trình thủy lợi trong mùa khô năm nay.

Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh đề ra những giải pháp ứng phó với nắng hạn cụ thể, sát với thực tiễn. Theo đó, mỗi địa bàn, lĩnh vực, các cấp, các ngành phải chủ động cập nhật, nắm bắt đặc điểm, tình hình khí tượng, thủy văn, xu thế ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Đối với những địa phương thường xuyên có mức nhiệt độ cao, như: Mường La, Phù Yên, Yên Châu và Sông Mã cần rà soát, ước lượng khả năng cấp nước của các hồ chứa. Xây dựng kế hoạch, phương án khả thi trong điều tiết nguồn nước từ các công trình thủy lợi, chủ động sửa chữa bảo đảm khả năng cung cấp nước ổn định của hệ thống thủy lợi vào mùa khô.

Bà Bạc Cầm Thị Xiêng, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Phù Yên, cho hay: Hiện nay, mới là thời điểm đầu của đợt nắng nóng, lượng nước tích trữ ở các hồ chứa trên địa bàn huyện vẫn đạt mức cao, cơ bản đáp ứng nhu cầu nước sinh hoạt và sản xuất của nhân dân. Song, để chủ động các biện pháp chống hạn, đảm bảo nguồn nước lâu dài. Phòng đã phối hợp với các phòng, ban của huyện tham mưu với UBND huyện chỉ đạo các tổ thủy nông sửa chữa, nạo vét mương dẫn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp; xây dựng kế hoạch điều tiết nguồn nước; rà soát, thống kê diện tích cây trồng có khả năng bị hạn cao để chỉ đạo các xã hướng dẫn nhân dân kịp thời bổ sung nước tưới.

Nguồn nước sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Sơn La chủ yếu phụ thuộc vào nước nước ngầm, nước suối, cùng một số hồ thủy lợi có dung tích lớn. Do đó, công tác tuyên truyền hướng dẫn nhân dân sử dụng tiết kiệm nước luôn được các địa phương triển khai thực hiện.

Hiện nay, toàn tỉnh có 1.000 công trình cấp nước tập trung, đáp ứng nguồn nước sinh hoạt cho nhân dân, ban quản lý các công trình thông báo giờ cấp nước cho từng khu vực, giúp nhân dân chủ động lấy nước, tránh đông người cùng lấy nước 1 thời điểm, gây ra quá tải cho hệ thống cấp nước. 

Anh Lò Văn Diêu, nhân viên quản lý Trạm cấp nước xã Tông Cọ, huyện Thuận Châu, chia sẻ: Mặc dù công trình cấp nước của xã được nâng công suất lên gần 1.000m³/ngày, đêm, nhưng số lượng hộ đăng ký sử dụng nước khoảng 1.500 hộ. Vì vậy, ngoài thông báo cụ thể giờ cung cấp nước, chúng tôi hướng dẫn bà con sử dụng các thùng phuy, bể chứa có dung tích lớn để tích trữ nước mưa và nước sạch được cấp từ trạm. Phối hợp với bà con kịp thời sửa chữa, khắc phục đường ống rò rỉ, hạn chế sử dụng nước sinh hoạt để tưới cây, tránh lãng phí nguồn nước trong mùa khô.

Bằng những biện pháp cụ thể, nhất là việc sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nguồn nước trong thời gian nắng nóng, góp phần bảo đảm nguồn nước tưới phục vụ sản xuất và sinh hoạt cho nhân dân, giúp bà con ổn định cuộc sống, yên tâm phát triển sản xuất.