Sương muối và mưa đá là những hiện tượng thời tiết cực đoan gây ảnh hưởng xấu đến cây trồng. Các địa phương trong tỉnh đang chủ động triển khai các biện pháp bảo vệ các loại cây vụ đông và cây trồng lâu năm trước tác động bất lợi của thời tiết.

Đợt sương muối xảy ra đầu năm nay đã làm trên 20 ha cây cà phê tại thành phố Sơn La bị cháy lá; đến cuối tháng 4, trận mưa đá kèm theo gió lốc có cường độ lớn xảy ra tại các xã Xuân Nha, Lóng Luông và Chiềng Yên của huyện Vân Hồ đã gây thiệt hại 640 ha hoa màu và cây ăn quả.

Chủ động các biện pháp bảo vệ cây trồng trước các hiện tượng thời tiết cực đoan, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh (PCTT và TKCN) đã chỉ đạo ban chỉ huy các huyện, thành phố thường xuyên theo dõi dự báo thời tiết, thông tin tới nhân dân những cảnh báo diễn biến của các đợt không khí lạnh tràn về. Hướng dẫn nhân dân phát hiện sớm dấu hiệu có thể xảy ra sương muối, kịp thời xử lý.

Ông Thái Bá Sinh, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Vân Hồ, cho biết: Vân Hồ là một trong những địa phương thường xuyên có nền nhiệt độ thấp, nên có nhiều khả năng xảy ra sương muối và mưa đá. Rút kinh nghiệm từ các đợt thiên tai xảy ra trong 2 năm qua, Phòng đã chủ động tham mưu UBND huyện chỉ đạo xây dựng phương án phòng, chống sương muối. Hướng dẫn nhân dân trồng cây che bóng, chắn gió; che phủ gốc cây và mặt luống. Đồng thời, vận động các hộ dân có điều kiện kinh tế sử dụng biện pháp căng lưới che trên ngọn cây, hạn chế tác động của mưa đá, sương muối cũng như bảo vệ cây trồng khỏi những tác động của sinh vật gây hại.

Ngay khi nhận được thông tin có không khí lạnh tràn về vào cuối tháng 11, nhân dân các bản thuộc xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ, đã chuẩn bị vật tư sẵn sàng xử lý, bảo vệ cây trồng khi có sương muối hay mưa đá xảy ra. Ông Mùa A Sứ, bản Co Lóng, xã Lóng Luông, cho hay: Trong trận mưa đá hồi tháng 4 vừa qua, toàn bộ 4.000m² trồng hoa màu và 4 ha cây đào, mận của gia đình hầu như bị mất trắng, thiệt hại khoảng 100 triệu đồng. Mùa đông năm nay, gia đình chủ động mua lưới che 4.000m² trồng hoa màu. Còn đối với cây ăn quả, tiếp tục chăm sóc để cây tạo tán mới, tăng cường dinh dưỡng, chuẩn bị cho vụ quả năm 2025.

Mặc dù không bị ảnh hưởng bởi đợt sương muối diễn ra vào đầu năm 2024, nhưng gia đình bà Đỗ Thị Lan, bản Hoàng Văn Thụ, xã Hua La, thành phố Sơn La, có khoảng 4 ha cà phê, đã chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống sương muối. Theo đó, gia đình bà đã mua các đường ống dẫn nước và phân bón, tận dụng các loại phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp như lá cây, rơm, rạ để phủ lên đất, giữ độ ẩm và nhiệt độ cho đất nếu xảy ra sương muối. Bà Lan cho biết: Để bảo vệ cây cà phê, gia đình tôi tham khảo và áp dụng biện pháp tưới nước vào vào sáng sớm để rửa đi lớp sương muối bám trên bề mặt thân, lá và tưới vào buổi chiều tối để tăng lượng ẩm cho đất, tận dụng rơm, rạ ủ vào gốc cây. Ngoài ra, bổ sung thêm các loại phân chuồng ủ mục và kali, tăng sức chịu đựng lạnh giá cho cây trồng.

Hiện tượng sương muối và mưa đá tuy không thường xuyên xảy ra, nhưng hậu quả để lại cho cây trồng là rất lớn. Vì vậy, chủ động các biện pháp bảo vệ cây trồng và xử lý kịp thời ngay sau khi thiên tai xảy ra sẽ hạn chế được thiệt hại. Do vậy, nông dân cần thường xuyên theo dõi tình hình thời tiết, nhất là dự báo về các đợt rét đậm, rét hại, nhiệt độ có thể giảm sâu để chủ động áp dụng các biện pháp phù hợp bảo vệ cây trồng, đảm bảo năng suất, chất lượng nông sản khi thu hoạch.