Câu hỏi tình huống: Chồng chị Hoa từng có một tiền án cướp tài sản và được xóa án tích gần bảy năm. Hiện nay, đang bị tạm giam hơn một tháng vì tội cướp giật. Trong đó, chồng chị Hoa có trên 2 tình tiết giảm nhẹ là không gây hậu quả nghiêm trọng, đã bồi thường thiệt hại, ra đầu thú và không có tình tiết tăng nặng nào hết. Xin hỏi như vậy, thời gian tạm giam để xét xử là bao lâu và mức án sẽ theo khung hình phạt nào?

Trả lời: 

Theo như thông tin cung cấp thì chồng chị Hoa hiện nay đã được xóa án tích theo quy định của pháp luật. Khi người phạm tội đã được xóa án tích thì được coi như chưa bị kết án. Căn cứ Điều 69, Bộ Luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017, quy định về xóa án tích: 

“1. Người bị kết án được xóa án tích theo quy định tại các điều từ Điều 70 đến Điều 73 của Bộ luật này.

Người được xóa án tích coi như chưa bị kết án.

2. Người bị kết án do lỗi vô ý về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng và người được miễn hình phạt không bị coi là có án tích.”

Căn cứ vào quy định trên, trường hợp của chồng chị Hoa không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự là đúng quy định của pháp luật. Chồng chị Hoa hiện tại bị bắt về Tội cướp tài sản theo quy định của Bộ luật Hình sự có quy định về khung hình phạt như sau:

Điều 171, Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 quy định về tội cướp giật tài sản như sau:

“2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng; 

d) Dùng thủ đoạn nguy hiểm;

đ) Hành hung để tẩu thoát;

e) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30%;

g) Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu hoặc người không có khả năng tự vệ;

h) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

i) Tái phạm nguy hiểm”

Theo đó, chồng chi Hoa sẽ bị truy tố về tội rất nghiêm trọng, khung hình phạt cao nhất của tội này là 10 năm tù giam.

Về thời hạn tạm giam, pháp luật có quy định cụ thể đối với tội rất nghiêm trọng như sau:

Điều 173. Thời hạn tạm giam để điều tra

“1. Thời hạn tạm giam bị can để điều tra không quá 2 tháng đối với tội phạm ít nghiêm trọng, không quá 3 tháng đối với tội phạm nghiêm trọng, không quá 4 tháng đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. 

2. Trường hợp vụ án có nhiều tình tiết phức tạp, xét cần phải có thời gian dài hơn cho việc điều tra và không có căn cứ để thay đổi hoặc hủy bỏ biện pháp tạm giam thì chậm nhất là 10 ngày trước khi hết thời hạn tạm giam. Cơ quan điều tra phải có văn bản đề nghị Viện Kiểm sát gia hạn tạm giam. 

Việc gia hạn tạm giam được quy định như sau: 

a) Đối với tội phạm ít nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam một lần không quá 1 tháng;

b) Đối với tội phạm nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam một lần không quá 2 tháng;

c) Đối với tội phạm rất nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam một lần không quá 3 tháng;

d) Đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam hai lần, mỗi lần không quá 4 tháng...."

Với trường hợp này, chồng chị Hoa đang thuộc khoản 2 Điều 171 thuộc trường hợp phạm tội rất nghiêm trọng, do đó thời hạn điều tra đối với chồng chị Hoa là 7 tháng. 

Trường hợp chồng chị Hoa có hai tình tiết giảm nhẹ trở lên nên căn cứ theo quy định của pháp luật, Tòa án có thể sẽ quyết định một hình phạt nhẹ hơn dưới mức thấp nhất của khung hình phạt mà chồng chị Hoa đang bị truy tố, nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật. Căn cứ: 

Tại khoản 1, Điều 54, Bộ luật Hình sự 2015 quy định về Quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng như sau:

“1. Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật khi người phạm tội có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 của Bộ luật này.”

Dựa vào những căn cứ trên, bạn có ­thể áp dụng chi tiết vào trường hợp của chồng chị Hoa để có phương án giải quyết cụ thể và chính xác.

Tòng Minh (Trung tâm TGPL)