Sau nhiều năm tạm dừng thi công, tháng 5/2020, Dự án hồ chứa nước bản Mòng, tại xã Hua La (Thành phố) tiếp tục được tái khởi động, dự kiến đưa công trình vào hoạt động trong quý II/2021. Tuy nhiên, hiện nay Dự án đang còn một số khó khăn trong công tác đền bù, rất cần sự vào cuộc của các cơ quan chức năng.

Dự án hồ chứa nước bản Mòng, xã Hua La, Thành phố Sơn La được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (BNN&PTNT) đầu tư theo Quyết định 1387/QĐ-BNN-XD ngày 14/5/2009 với tổng mức đầu tư ban đầu hơn 395 tỷ đồng. Sau nhiều lần điều chỉnh, bổ sung, đến nay, Dự án có tổng mức đầu tư hơn 732 tỷ đồng. Chủ đầu tư là Ban quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 1 (BNN&PTNT) và UBND Thành phố Sơn La. Dự án được chia làm 2 phần: Ban quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 1 phụ trách hợp phần xây dựng; UBND TP Sơn La phụ trách hợp phần đền bù, di dân TĐC và giải phóng mặt bằng. Đây là Dự án quan trọng của Thành phố, nhận được nhiều sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền và người dân địa phương suốt nhiều năm qua. 

Thời điểm này, theo phản ánh của người dân và tìm hiểu thực tế của phóng viên tại cơ sở mặc dù Dự án hồ chứa nước bản Mòng đang trong giai đoạn gấp rút hoàn thành những hạng mục cuối cùng, chuẩn bị tích nước. Thế nhưng, 30 hộ dân nằm trong diện phải di chuyển để giải phóng mặt bằng vẫn chưa nhận được hết số tiền đền bù, cho dù đã được cơ quan chức năng thống kê, áp giá và đồng tình ký cam kết để di chuyển. Bên cạnh đó, một số hộ có diện tích bị ảnh hưởng sau quy hoạch cũng được đơn vị chức năng đo đạc, nhưng vẫn chưa có thông báo có được đền bù không. Do chưa nhận được hết số tiền đền bù, nên người dân không đủ chi phí di chuyển nhà cửa, cũng như dựng nhà tại nơi đã được bố trí tái định cư.

Anh Quàng Văn Xôm, Trưởng bản Nẹ Tở, xã Hua La (Thành phố) tuyên truyền người dân di chuyển về nơi ở mới

Nắm thông tin tại bản Nẹ Tở, cả bản có 167 hộ, 857 nhân khẩu, cuộc sống của người dân nơi đây phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp, chủ yếu là trồng lúa nước và cà phê. Năm 2009, khi được tuyên truyền về dự án hồ chứa nước bản Mòng người dân đồng thuận rất cao với chủ trương. Toàn bản có gần 40 ha đất sản xuất và đất ở của người dân bị thu hồi; 26 hộ phải di chuyển trên cốt ngập 670m. Song 12 năm qua, đến nay các hộ thuộc diện di chuyển mới được nhận một phần tiền đền bù về nhà ở; riêng tiền đền bù hoa màu, ao, vườn, ruộng chưa hộ nào được chi trả nên rất lo lắng.

Anh Lò Văn Toán, bản Nẹ Tở, cho hay: Gia đình tôi đã sống ở đây lâu rồi, dù diện tích đất sản xuất của gia đình bị thu hồi khá nhiều khi triển khai Dự án hồ chứa nước bản Mòng. Nhưng vì lợi ích chung, chúng tôi sẵn sàng giao đất, chỉ mong Nhà nước sớm thực hiện đền bù cho xong, để người dân có tiền chuyển nhà, làm nhà chỗ ở mới, yên tâm sản xuất, phát triển kinh tế. Hiện, gia đình tôi còn hơn 3.000m² đất ao, ruộng, chưa được đền bù hết, còn đất ở thì mới được đền bù 35 triệu đồng, mới được một nửa số tiền đền bù. Không có tiền, chúng tôi không thể di chuyển hay làm nhà mới.

Căn nhà của gia đình ông Lò Văn Phiến, bản Nẹ Tở, xã Hua La (Thành phố) xuống cấp

Ông Lò Văn Phiến, bản Nẹ Tở, giãi bày: Nhà tôi có 8 nhân khẩu, cả nhà thu nhập chủ yếu vào 2 ha đất sản xuất nông nghiệp và ao cá 500m². Nhiều năm nay, căn nhà sàn 3 gian của gia đình mặc dù xuống cấp nhưng cũng không dám sửa chữa, vì thuộc diện phải di chuyển. Dự án triển khai gia đình được bố trí chỗ ở mới, tuy nhiên hơn 1 ha đất sản xuất nông nghiệp bị thu hồi đến nay vẫn chưa được đền bù. Rất mong Nhà nước quan tâm sớm chi trả tiền đền bù để gia đình yên tâm chuyển về nơi ở mới, ổn định cuộc sống sau tái định cư.

Đem những kiến nghị, vướng mắc của các hộ dân trao đổi với ông Nguyễn Thế Phương, Phó Chủ tịch UBND Thành phố. Ông Phương cho biết: Qua tuyên truyền, đối thoại thì hầu hết vướng mắc của người dân ở đây là việc chậm chi trả tiền đền bù theo quy hoạch và một số diện tích phát sinh sau khi quy hoạch. Đảm bảo quyền và lợi ích của người dân, Thành phố đang tập trung tiến hành rà soát, thống kê lại diện tích thu hồi phát sinh sau quy hoạch. Sau khi tổng hợp, Thành phố sẽ lập tờ trình gửi UBND tỉnh, Bộ NN&PTNT để có phương án. Khi được phê duyệt, Thành phố sẽ cân đối nguồn kinh phí để tiến hành chi trả cho người dân, đảm bảo theo đúng quy định. Phấn đấu đến 30/4 sẽ hoàn thành công tác di chuyển dân đến điểm tái định cư; cuối tháng 6/2021, sẽ hoàn thành công tác chi trả đền bù cho hộ dân bị ảnh hưởng bởi Dự án.

Nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công các hạng mục còn lại của Dự án

Trên công trường Dự án hồ chứa nước bản Mòng, công nhân đang hối hả thi công. Anh Đào Mạnh Cường, Trưởng Ban quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 1 (thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), thông tin: Hiện nay, Dự án đã đạt 98% khối lượng thi công, chúng tôi đang tập trung lắp đặt nốt hạng mục cơ khí; tiến hành tổ chức trồng cỏ, cây xanh và xây dựng tiểu cảnh khu nhà Ban quản lý. Trước 30/4, sẽ hoàn thiện hạng mục lắp đặt cơ khi và tiến hành tích nước giai đoạn 2.

Một góc Hồ bản Mòng, xã Hua La (Thành phố) trước ngày tích nước

Theo dự kiến, cuối quý II/2021, Dự án hồ chứa nước bản Mòng sẽ hoàn thành, bàn giao, đưa vào quản lý vận hành. Công trình sẽ tạo nguồn cấp nước công nghiệp và sinh hoạt với lưu lượng khoảng 27.500 m³/ngày đêm, cấp nước tưới tự chảy cho 263 ha đất nông nghiệp ven suối Nậm La... Đồng thời, góp phần phòng, chống lũ quét và cắt giảm lũ cho thành phố Sơn La, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Với ý nghĩa quan trọng của công trình, các cơ quan chức năng cần vào cuộc đẩy nhanh việc chi trả tiền đền bù theo quy hoạch và một số diện tích phát sinh sau khi quy hoạch; các đơn vị thi công tập trung tối đa nhân lực, máy móc để đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình.