Thành phố Sơn La có 12 dân tộc anh em cùng chung sống, trong đó đa số là đồng bào dân tộc Thái với nhiều nét văn hóa độc đáo. Để giữ gìn, phát huy bản sắc dân tộc gắn với phát triển du lịch, cấp ủy, chính quyền Thành phố luôn chú trọng việc bảo tồn, phục dựng lễ hội, phong tục truyền thống; tích cực quảng bá các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể, danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử, từng bước xây dựng các sản phẩm du lịch đa dạng thu hút du khách đến tham quan, trải nghiệm.

Vòng xòe đoàn kết của nhân dân xã Chiềng Xôm (Thành phố).

Đảng bộ Thành phố đã ban hành Đề án “Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thành phố, mang đậm bản sắc văn hóa các dân tộc tiểu vùng Tây Bắc giai đoạn 2020 – 2025”. Thực hiện Đề án, hằng năm, Thành phố đã tổ chức các lễ hội, như Lễ hội Mùa Hoa Ban; Hội Hạn khuống; Hội diễn nghệ thuật quần chúng..., nhằm bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa vật thể, phi vật thể và khai thác tiềm năng phục vụ phát triển du lịch; đồng thời, duy trì và nâng cao chất lượng hoạt động của các đội văn nghệ quần chúng tại các tổ, bản, tiểu khu. Phát động cán bộ, công chức, viên chức, học sinh mặc trang phục dân tộc đến công sở, trường học... Khuyến khích thành lập các câu lạc bộ văn hóa dân tộc Thái trên địa bàn các xã, phường và phổ biến các điệu xòe Thái cho cán bộ, công chức, học sinh và nhân dân trên địa bàn. Phát động phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ”, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc… Đề án cũng đề ra mục tiêu, thành lập 11 câu lạc bộ văn hóa dân tộc Thái, 100% các bản có đội văn nghệ quần chúng hoạt động thường xuyên, là nòng cốt để truyền bá và phổ biến các điệu xòe Thái cổ...

Bên cạnh đó, Thành phố tập trung chỉ đạo phát triển mạnh du lịch cộng đồng. Thành phố đã phối hợp với Công ty cổ phần đầu tư du lịch phát triển cộng đồng (CBT travel) tổ chức khảo sát các điểm có tiềm năng, đưa vào quy hoạch phát triển du lịch cộng đồng đối với bản Hụm, xã Chiềng Xôm; bản Bó, phường Chiềng An; bản Mòng, xã Hua La và bản Hùn, xã Chiềng Cọ. Triển khai thực hiện hỗ trợ cho các bản du lịch cộng đồng, gồm: Đầu tư hệ thống thu gom rác thải, xây dựng công trình vệ sinh, xây dựng biển báo chỉ dẫn du lịch, tổ chức tập huấn nghề du lịch cho các hộ gia đình làm du lịch cộng đồng. Đồng thời, chỉ đạo các xã, phường rà soát quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, gắn với phát triển du lịch, xây dựng kế hoạch khôi phục các làng nghề truyền thống, như: Mây tre đan; dệt thổ cẩm...; xây dựng các mô hình phát triển nông nghiệp gắn với phát triển du lịch trải nghiệm.

Trò chơi dân gian tó má lẹ của đồng bào dân tộc Thái.

Bà Lù Thị Đoàn, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin Thành phố, cho biết: Thành phố đã và đang tập trung bảo tồn giá trị văn hóa của các dân tộc gắn với hoạt động du lịch. Du khách đến với thành phố Sơn La vừa được tham quan, vừa được tìm hiểu về phong tục, tập quán các dân tộc, khám phá những nét đặc trưng về văn hóa các dân tộc được thể hiện qua các lễ hội, trang phục, sinh hoạt hằng ngày. Năm 2020, Thành phố đón 15.000 lượt khách du lịch, tổng doanh thu đạt 10 tỷ đồng.

Homestay Minh Châu, bản Hụm, xã Chiềng Xôm thường xuyên đón du khách nước ngoài đến tham quan, trải nghiệm. Chị Lèo Minh Châu, chủ Homestay chia sẻ: Chúng tôi được tập huấn kỹ năng chào đón khách du lịch, nấu các món ăn địa phương và bày trí sao cho hấp dẫn, cách thức giới thiệu các sản phẩm đặc sản của địa phương đến du khách. Đặc biệt là đến với Homestay Minh Châu, du khách sẽ được giới thiệu những bộ trang phục truyền thống của dân tộc Thái, thưởng thức những điệu xòe, điệu múa, cùng trải nghiệm cuộc sống giản dị của đồng bào dân tộc nơi đây.

Du khách trải nghiệm múa sạp của đồng bào dân tộc Thái.

Thời gian tới, Thành phố tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác quản lý nhà nước về văn hóa, tuyên truyền, giáo dục ý thức giữ gìn, bảo tồn các di sản văn hóa, phong tục tập quán của dân tộc. Đẩy mạnh quảng bá về các giá trị văn hóa truyền thống trên địa bàn, hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong lưu truyền văn hóa, văn nghệ, các phong tục, tập quán, lễ hội truyền thống của dân tộc gắn với phát triển du lịch.