Theo Tổ chức Y tế thế giới, hút thuốc lá gây ra nhiều bệnh mạn tính, nan y, dù có thể phòng tránh được. Trong khói thuốc có nhiều chất hóa học, chất gây ung thư và là nguyên nhân gây ra các bệnh tim mạch, các bệnh về hô hấp. Sử dụng thuốc lá còn gây tổn thất về kinh tế đối với các cá nhân, gia đình và xã hội, bao gồm chi tiêu cho hút thuốc, chi phí khám, điều trị bệnh liên quan đến hút thuốc.

Hưởng ứng Tuần lễ quốc gia không thuốc lá từ ngày 25/5 đến 31/5, tỉnh Sơn La triển khai nhiều hoạt động thiết thực như: Tuyên truyền lưu động, treo băng rôn, khẩu hiệu, tổ chức các buổi tọa đàm, sinh hoạt chuyên đề tại trường học, cơ sở y tế, cơ quan, đơn vị và khu dân cư. Mục tiêu là nâng cao nhận thức cho toàn dân về tác hại của thuốc lá, hướng tới một cộng đồng khỏe mạnh, văn minh, không khói thuốc.

Ông Nguyễn Hữu Hùng, Phó Giám đốc Sở Y tế, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) tỉnh, cho biết: Ban Chỉ đạo tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, ban chỉ đạo cấp huyện chủ động triển khai các hoạt động tuyên truyền thường xuyên, liên tục về tác hại thuốc lá, cao điểm là ngày Thế giới không hút thuốc lá (31/5); Tuần lễ quốc gia không thuốc lá (từ ngày 25/5 đến ngày 31/5). Ban hành công văn chỉ đạo các ngành, đoàn thể tuyên truyền tác hại của việc sử dụng thuốc lá và các quy định của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, gắn với phong trào xây dựng cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa, xây dựng cơ sở đơn vị sáng, xanh, sạch, đẹp.

Bên cạnh đó, với sự hỗ trợ của Quỹ PCTHTL (Bộ Y tế), tỉnh Sơn La còn tổ chức nhiều hoạt động truyền thông về PCTHTL thông qua các hình thức như: Tổ chức nói chuyện chuyên đề tại thôn bản, tiểu khu, tổ dân phố, trường học, các nhà máy xí nghiệp; truyền thông qua các mô hình “Trường học không thuốc lá”, Câu lạc bộ “5 không 3 sạch” của hội phụ nữ, câu lạc bộ “Hội cựu chiến binh không thuốc lá”, “Hội Nông dân không hút thuốc lá”.

Đến nay, 100% các trường học trên địa bàn tỉnh xây dựng mô hình “Trường học sáng, xanh, sạch, đẹp, không khói thuốc”; 100% đơn vị điều trị xây dựng “Bệnh viện không khói thuốc” và “Đơn vị y tế không khói thuốc”; 100% cơ quan, đơn vị, nhà máy cấm hút thuốc trong nhà. Hằng năm, các sở, ngành, đơn vị xây dựng, triển khai kế hoạch PCTHTL, tổ chức tuyên truyền, phổ biến Luật PCTH thuốc lá lồng ghép các cuộc họp, hội nghị, giao ban...

Từ năm 2024 đến nay, các cơ quan chuyên môn trên địa bàn tỉnh tổ chức 12 buổi tuyên truyền lưu động về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Luật PCTHTL tại các huyện, thành phố.

Tổ chức 15 buổi truyền thông trực tiếp về PCTHTL, với  hơn 15.000 lượt học sinh và giáo viên, cán bộ y tế, bệnh nhân, người nhà bệnh nhân tham dự; tuyên truyền 11.700 lượt trên loa phát thanh xã, phường, thị trấn. Sản xuất 2.000 áp phích, 500 biển mica tuyên truyền về PCTHTL cho các trường học, cơ quan, đơn vị, nhà hàng, khách sạn, trường học, đơn vị y tế, UBND các xã, phường trên địa bàn tỉnh.

Tổ chức 4 lớp tập huấn xây dựng bệnh viện không khói thuốc, trường học không khói thuốc cho 350 cán bộ, viên chức, người lao động tại các cơ sở y tế, trường học; 12 lớp tập huấn hướng dẫn tư vấn cai nghiện thuốc lá tại cộng đồng cho 480 cộng tác viên y tế thôn, bản, tiểu khu.

Cùng với tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền miệng, phát tờ rơi, những năm gần đây, việc tuyên truyền PCTHTL còn được đổi mới với nhiều hình thức thiết thực, có sức lan tỏa rộng rãi như: Tuyên truyền qua mạng xã hội zalo, facebook, fanpage; lồng ghép trong các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch…

Tại Bệnh viện Phổi tỉnh Sơn La, hằng năm khám, điều trị cho trên 3.700 lượt người, trong đó trên 2.270 bệnh nhân điều trị nội trú. Đa phần bệnh nhân điều trị tại đây hút thuốc lá, thuốc lào lâu năm; có trường hợp bệnh nhân bị ho nhiều, lại nghĩ do cảm cúm nên tự mua thuốc về điều trị, khi nặng mới đến bệnh viện kiểm tra, thì phổi bị tổn thương nghiêm trọng.

Bác sĩ CKI Bùi Văn Tráng, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Sơn La, cho hay: Bệnh nhân điều trị tại bệnh viện ngày một gia tăng, đa phần là bệnh liên quan do sử dụng thuốc lá gây ra, với những diện bệnh như: Viêm phổi, viêm phế quản mạn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và hen phế quản... Giúp bệnh nhân từ bỏ thành công thói quen hút thuốc lá, xây dựng môi trường bệnh viện không khói thuốc, bệnh viện tuyên truyền với các hình thức như tuyên truyền trực tiếp cho bệnh nhân, treo băng rôn, bảng biển về tác hại của thuốc lá, bảng cấm hút thuốc lá được bố trí ở tất cả các phòng bệnh, hành lang, phòng làm việc.

Công tác PCTHTL còn được các cơ quan, tổ chức, đoàn thể triển khai hiệu quả. Bà Thái Thị Mai, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh, cho biết: Hằng năm, Liên đoàn Lao động tỉnh chỉ đạo các cấp công đoàn tổ chức Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5), Tuần lễ quốc gia không thuốc lá, với trên 90% công đoàn cơ sở tổ chức tuyên truyền tác hại của thuốc lá, gắn với triển khai các hoạt động của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Hằng năm,100% công đoàn cơ sở đăng ký xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc.

Cùng với sự vào cuộc của các cấp, các ngành, địa phương, mỗi chúng ta cần nhận thức rõ tác hại của thuốc lá, nói không với thuốc lá để bảo vệ sức khỏe của bản thân và cộng đồng.