Kết quả nghiên cứu từ mô hình mô phỏng tác động của các phương án thuế thuốc lá của Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam cho thấy những lợi ích đáng kể về sức khỏe và kinh tế từ lần cải cách thuế thuốc lá gần đây. Mô hình mô phỏng tác động dự báo rằng những cải cách thuế tại Việt Nam được thông qua trong Luật thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi vào tháng 6/2025 sẽ giúp 2,1 triệu người bỏ thuốc hoặc không hút thuốc vào năm 2031; ngăn ngừa 700.000 ca tử vong sớm trong những thập kỷ tới; tạo thêm 24.000 tỷ đồng (tương đương 910 triệu USD) nguồn thu ngân sách nhà nước hàng năm vào năm 2031; và hạn chế khả năng tiếp cận các nhãn hiệu thuốc lá giá rẻ, nhất là ở giới trẻ.

Dữ liệu được công bố trong bối cảnh Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi hành động mạnh mẽ để giảm thiểu các nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thế giới – bao gồm ung thư, đột quỵ và bệnh tim.

Theo đánh giá của Tổ chức Y tế thế giới, trong thập kỷ qua, khoảng một phần tư các quốc gia thành viên của tổ chức này đã tăng thuế thuốc lá, làm giá thực của thuốc lá tăng ít nhất 50%. Việc Việt Nam thông qua trong Luật thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi là cải cách mang tính bước ngoặt trong thuế thuốc lá; là một biện pháp then chốt để giảm tỷ lệ hút thuốc lá hiện vẫn còn cao ở Việt Nam và bảo vệ các thế hệ tương lai khỏi tác hại của thuốc lá.

Cải cách đối với hệ thống thuế thuốc lá tập trung vào bổ sung một loại thuế tiêu thụ đặc biệt (thuế tuyệt đối) bên cạnh thuế tỷ lệ hiện hành (đánh theo giá trị sản phẩm), cùng với lộ trình tăng thuế hàng năm từ 2027 đến 2031. Những cải cách này được thiết kế không chỉ để tăng thuế thuốc lá mà còn đảm bảo hiệu quả giảm tiêu thụ thuốc lá được duy trì bền vững theo thời gian.