Chặng đường 60 năm (19/12/1964 -19/12/2024) xây dựng và phát triển, Trường THPT Sông Mã, huyện Sông Mã, luôn tự hào với bề dày thành tích đã đạt được trong sự nghiệp “Gieo chữ, trồng người”.

Ngược dòng lịch sử, từ năm 1954 đến 1964, các xã trên địa bàn huyện Sông Mã mới có các trường cấp I và cấp II. Do nhu cầu cấp thiết đào tạo nguồn nhân lực là con em các dân tộc trong huyện, ngày 19/12/1964 Trường cấp II-III Sông Mã được thành lập, đứng chân tại bản Nà Pàn, xã Nà Nghịu. 

Thời điểm đó, cuộc kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra ác liệt. Với tinh thần “Ba sẵn sàng”, các thầy, cô giáo không quản ngại khó khăn vượt hàng chục kilomet đi vận động thuyết phục học sinh về trường học. Ngày mới thành lập, trường chỉ có 1 lớp 8, với 8 học sinh và 4 thầy, cô giáo. Do ảnh hưởng của bom đạn chiến tranh, cuối năm học 1967-1968, trường chuyển địa điểm về khu vực HTX Tây Hồ, xã Nà Nghịu.

Mùa hè 1968, học sinh khóa I của trường thi tốt nghiệp và đỗ 100%. Đến năm 1970, do đủ điều kiện về học sinh, giáo viên, nên Trường cấp III Sông Mã được tách riêng độc lập. Năm 1973, trường di chuyển về khu vực ruộng Ít Nghe - bản Địa (nay tổ dân phố 2, thị trấn Sông Mã). Năm sau, Ty Giáo dục Sơn La (nay là Sở Giáo dục và Đào tạo) quyết định lấy tên trường là Trường phổ thông cấp III Sông Mã. Đến năm 1993, đổi tên thành Trường THPT Sông Mã.

Những ngày đầu thành lập, lớp học tranh tre vách đất, người dân góp từng sợi giang, tầu cọ, góp sức làm lán lớp học cho con em. Đời sống cán bộ, giáo viên thiếu thốn đủ đường; bữa ăn ít cơm, nhiều sắn. Được sự quan tâm đầu tư của Đảng, Nhà nước, cơ sở vật chất nhà trường từng bước được đầu tư xây dựng khang trang. Hiện nay, trường có 32 lớp học, 1.579 học sinh và 71 cán bộ, giáo viên, nhân viên. 100% số cán bộ, giáo viên đạt chuẩn trình độ đào tạo, trong đó, 1 tiến sĩ, 7 thạc sĩ, 60 đại học. Nhà trường phát triển xứng tầm với vị thế của một đơn vị giáo dục hàng đầu của huyện.

Cô giáo Nguyễn Thị Quyên, Hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ: Phát huy truyền thống của các thế hệ đi trước, đội ngũ giáo viên luôn quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Các thầy, cô giáo thường xuyên đổi mới phương pháp dạy học, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong các bài giảng, tăng các giờ học thực hành, trải nghiệm sáng tạo, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá nhằm phát huy tối đa năng lực học sinh. Đồng thời, phát động các phong trào thi đua, cuộc vận động nâng cao chất lượng chuyên môn, hướng giáo viên và học sinh nâng cao chất lượng. Nổi bật là các phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong quản lý, giảng dạy và học tập”, “Trường học xanh, sạch, đẹp, văn minh, an toàn, không khói thuốc lá”; “Cán bộ, nhà giáo, đoàn viên công đoàn ngành Giáo dục và Đào tạo chung tay giúp đỡ học sinh khó khăn, không để học sinh nào bị bỏ lại phía sau”…

Đổi mới phương pháp dạy học, các tổ chuyên môn họp bàn đưa ra những giải pháp cụ thể. Cán bộ, giáo viên trao đổi kinh nghiệm về hoạt động giảng dạy; tích cực sử dụng các phần mềm, tạo bài giảng sinh động, hấp dẫn thu hút học sinh. Cô giáo Đỗ Thị Hoài, Tổ chuyên - Văn phòng, nói: Là giáo viên dạy tiếng Anh, bên cạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, tôi còn tích cực tham gia các chương trình tập huấn, bồi dưỡng việc sử dụng và khai thác giáo trình. Qua đó, giúp tôi cải tiến phương pháp giảng dạy theo hướng giao tiếp, chú trọng phát triển các kỹ năng ngôn ngữ cho học sinh; thường xuyên tổ chức các buổi thảo luận, thuyết trình bằng tiếng Anh, giúp các em tự tin trong việc học ngoại ngữ.  

Chất lượng giáo dục của nhà trường ngày càng được nâng lên. Đến nay, trường đã đào tạo trên 12.000 học sinh tốt nghiệp THPT. 10 năm trở lại đây, tỷ lệ học sinh đỗ vào các trường đại học, cao đẳng chiếm 17,78%; có 118 học sinh đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia; 71 học sinh đạt giải phong trào. Nhiều học sinh hoàn cảnh khó khăn, mồ côi cha mẹ được nhà trường, các thầy, cô giáo quan tâm, giúp đỡ. Nhiều học sinh đã trở thành nhà khoa học, tiến sĩ, kỹ sư, bác sĩ, nhà giáo, nhà lãnh đạo quản lý, nhà kinh tế giỏi, đang đóng góp cho sự phát triển của quê hương, đất nước.

Với kết quả đạt được, nhà trường đã được tặng 1 bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; 35 bằng khen của UBND tỉnh. 29 năm liền trường được công nhận là tập thể Lao động tiên tiến; 9 năm được công nhận Tập thể Lao động xuất sắc; Bộ Giáo dục và Đào tạo tặng 1 bằng khen; Bộ Văn hóa – thể thao và Du lịch tặng 5 bằng khen; Công đoàn ngành Giáo dục tặng 15 bằng khen; Ban Chấp hành Công đoàn Giáo dục Việt Nam tặng 2 bằng khen của; 65 lượt cá nhân được UBND tỉnh tặng bằng khen...

Phát huy truyền thống, tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh Trường THPT Sông Mã tiếp tục đoàn kết, đổi mới, nâng cao chất lượng dạy và học, phấn đấu trở thành trường có chất lượng trọng điểm của tỉnh, xứng đáng với niềm tin yêu của các cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương.