Tính đến tháng 8/2018, huyện Quỳnh Nhai có 6.817 lồng cá, trong đó có khoảng 3.500 lồng khai thác hiệu quả. Bên cạnh những kết quả đạt được, nghề nuôi cá lồng ở huyện Quỳnh Nhai đang gặp không ít khó khăn, thách thức, cần những quy hoạch, giải pháp để nghề nuôi cá lồng ở đây phát triển bền vững.

Đại diện các HTX, hộ nuôi thủy sản tham quan mô hình của

HTX vận tải Hợp Lực, bản Pá Uôn, xã Chiềng Ơn (Quỳnh Nhai).

Từ năm 2013, huyện Quỳnh Nhai đã xác định phát triển nghề thủy sản lòng hồ, quan tâm thực hiện 3 mô hình điểm nuôi cá lồng với 12 lồng cá tại các điểm tái định cư thuộc các xã Chiềng Bằng, Nặm Ét, Mường Sại. Với chu kỳ nuôi từ 7 - 12 tháng, bước đầu cho thu nhập 9 triệu đồng/lồng. Từ hiệu quả đó, các hợp tác xã thủy sản dần được hình thành và nhân rộng. Đến nay, diện tích mặt nước nuôi là trên 200.000 m2, với gần 7.000 lồng, tăng khoảng 10 lần so với năm 2015. Lợi nhuận bình quân đạt 9,4 triệu đồng/lồng/7 tháng nuôi. Thành lập 46 hợp tác xã hoạt động lĩnh vực thủy sản và Liên hiệp Hợp tác xã thủy sản Sông Đà Sơn La.

Tuy nhiên, số lượng lồng cá và diện tích nuôi cá tăng nhanh chóng đã đặt ra nhiều khó khăn, thách thức như: việc khai thác quá mức làm suy giảm nguồn lợi thủy sản ảnh hưởng đến tính đa dạng sinh học vùng lòng hồ, giá thành sản phẩm cao do khâu nhập nguyên liệu và vận chuyển gây khó khăn cho việc tiêu thụ sản phẩm thủy sản hay thương hiệu cá sông Đà chưa được nhiều người biết đến...

Là một trong những HTX đi đầu trong nuôi cá lồng ở Quỳnh Nhai với 200 lồng cá và 400 tấn cá xuất ra thị trường mỗi năm, ông Nguyễn Hữu Sơn, Giám đốc Hợp tác xã Vận tải Hợp Lực, chia sẻ: Hiện nay, trong quá trình nuôi cá, chúng tôi gặp khó khăn nhất về vốn và đầu ra cho sản phẩm. Với mong muốn mở rộng thêm quy mô, đầu tư thêm các trang thiết bị để nuôi cá nhưng số vốn được vay còn hạn chế. Bên cạnh đó, đầu ra bấp bênh và theo tính mùa vụ. Chúng tôi mong muốn có những cơ chế chính sách hỗ trợ các HTX trên địa bàn huyện phát triển nghề nuôi thủy sản, sản xuất theo chuỗi, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và tìm được đầu ra ổn định cho sản phẩm nuôi.

Để phát triển nghề nuôi cá lồng bền vững, huyện Quỳnh Nhai đã đưa ra các giải pháp như: tập trung quy hoạch vùng sản xuất nuôi trồng thủy sản các xã ven lòng hồ theo quy hoạch hệ thống sản xuất thủy sản của tỉnh, bố trí một số điểm nuôi tại các đảo dự kiến khai thác du lịch thuộc các xã Chiềng Ơn, Mường Giàng, Pá Ma Pha Khinh và Mường Chiên, nhằm đưa sản phẩm nuôi trồng thủy sản trở thành sản phẩm du lịch phục vụ trong các chuyến dã ngoại, tổ chức sự kiện và làm quà cho du khách, định hướng trở thành làng nghề truyền thống gắn với du lịch cộng đồng...; xây dựng vùng ươm, nuôi cá giống phục vụ các hợp tác xã nuôi cá lồng trên lòng hồ thủy điện Sơn La...

Ông Ngô Trí Dũng, Phó Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Nhai, cho biết: Huyện đang phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ hoàn thành công bố chỉ dẫn địa lý đối với sản phẩm cá vùng lòng hồ sông Đà Quỳnh Nhai; tăng cường cải cách thủ tục hành chính thu hút vốn đầu tư, các nhà doanh nghiệp phát triển nuôi cá lồng và du lịch thủy sản; tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của Tổ tư vấn thủy sản, tập trung hỗ trợ, định hướng phát triển mô hình HTX nuôi cá lồng trên lòng hồ theo tiêu chuẩn VietGAP, tìm kiếm các đơn vị, doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho các HTX... Cùng với sự hỗ trợ của tỉnh, đến nay, huyện đã thực hiện hỗ trợ hơn 11 tỷ đồng cho 2.000 lồng cá và mở rộng thị trường cung cấp cho địa bàn: Thành phố Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Hà Nội, Hải Phòng... Mong muốn trong thời gian tới, tỉnh và các ngành chức năng tiếp tục quan tâm chính sách hỗ trợ vốn, trợ cước vận chuyển cá giống cho ngư dân và đẩy nhanh tiến độ các dự án: bến cá, chợ cá, khu du lịch sinh thái... trên địa bàn huyện.

Với sự quan tâm của các cấp, các ngành và nỗ lực tháo gỡ khó khăn của huyện Quỳnh Nhai, đã mang lại những hiệu quả bước đầu, giúp cho các doanh nghiệp, HTX, hộ nuôi thủy sản yên tâm sản xuất, đảm bảo cho nghề nuôi cá lồng vùng lòng hồ phát triển bền vững, đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và tiến tới xuất khẩu ra nước ngoài.

Thủy Tiên (CTV)