Xây dựng lực lượng DQTV là một nội dung quan trọng trong đường lối quân sự của Đảng, Nhà nước ta. Nhận thức rõ tầm quan trọng đó, những năm qua, tỉnh ta thường xuyên quan tâm xây dựng lực lượng DQTV phù hợp với đặc điểm, điều kiện cụ thể của tỉnh. Nhờ vậy, lực lượng DQTV ngày càng lớn mạnh về số lượng cũng như chất lượng, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Nữ dân quân Thành phố tham gia duyệt đội ngũ tại Lễ ra quân huấn luyện năm 2019.

Để xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, hằng năm, cơ quan quân sự các cấp đã chủ động tham mưu với cấp ủy Đảng, chính quyền và phối hợp chặt chẽ với ban, ngành, đoàn thể địa phương lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai xây dựng, củng cố lực lượng DQTV rộng khắp, tổ chức lực lượng hợp lý, chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Trong đó, tập trung xây dựng lực lượng DQTV gắn với xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh. Thường xuyên củng cố, kiện toàn ban CHQS, nhất là ở xã, phường, thị trấn và doanh nghiệp, gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ DQTV chuyên trách, bán chuyên trách ở cơ sở, đảm bảo đủ số lượng, chất lượng tốt. Trong năm qua, toàn tỉnh đã củng cố được 446 cơ sở DQTV với quân số chiếm 2,03% so với tổng dân số trong toàn tỉnh. Đến nay, tỷ lệ đảng viên trong DQTV đã đạt 22,6%. Theo đánh giá, hầu hết cán bộ, chiến sĩ DQTV có bản lĩnh chính trị vững vàng, phát huy tốt vai trò gương mẫu, vận động gia đình, người thân, nhân dân chấp hành đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương; trở thành lực lượng nòng cốt trong thực hiện các cuộc vận động, các phong trào cách mạng ở địa phương, góp phần ổn định và nâng cao đời sống nhân dân, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch.

Nổi bật, công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho lực lượng DQTV được các cơ quan quân sự các cấp đặc biệt chú trọng, việc tuyển chọn vào lực lượng được tiến hành chặt chẽ, trên cơ sở những công dân có lý lịch rõ ràng, phẩm chất đạo đức tốt, có văn hoá, sức khoẻ... Việc huấn luyện được thực hiện với phương châm “Cơ bản, thiết thực, chất lượng”, các huyện, thành phố trước khi bước vào huấn luyện đều tích cực đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp huấn luyện sát với đặc điểm, địa bàn, nhiệm vụ được giao, phù hợp với trình độ, nhận thức và tổ chức biên chế, trang bị hiện có theo hướng phân cấp, có sự giúp đỡ của cơ quan quân sự cấp trên... Trong năm qua, toàn tỉnh mở 74 lớp tập huấn cho hơn 6.800 cán bộ DQTV; hoàn thành huấn luyện 100% cơ sở DQTV đảm bảo an toàn, chất lượng. Công tác đào tạo cán bộ chuyên nghiệp ngành quân sự cơ sở được quan tâm, trong năm có 29 học viên đã tốt nghiệp hệ đại học, cao đẳng; 89 học viên tốt nghiệp Trung cấp chuyên nghiệp ngành quân sự tại Trường Quân sự tỉnh. Hằng năm, BCHQS tỉnh chỉ đạo các huyện, thành phố, lực lượng DQTV tham gia luyện tập, diễn tập theo kế hoạch, mỗi năm 20% cấp xã, trong năm 2018, các cơ sở tổ chức 55 cuộc diễn tập chiến đấu phòng thủ, diễn tập ứng phó lụt bão - tìm kiếm cứu nạn, ứng phó cháy rừng - tìm kiếm cứu nạn và diễn tập cụm tác chiến biên phòng.

Bên cạnh đó, lực lượng DQTV tỉnh đã phát huy tốt vai trò tham gia công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị, giúp dân phát triển sản xuất; phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; thường xuyên tổ chức tuyên truyền, vận động cho nhân dân về đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Thực hiện tốt việc nắm tình hình địa bàn, hoạt động của các đối tượng, kịp thời phản ảnh, đề xuất lãnh đạo, chỉ huy xử lý tình huống phát sinh; đồng thời thực hiện tốt việc nắm và phản ảnh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân; thường xuyên duy trì các chế độ sẵn sàng chiến đấu, tham gia giải quyết nhiều vụ việc mâu thuẫn nảy sinh ở cơ sở, góp phần giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội tại địa phương. Tích cực cùng nhân dân địa phương tham gia lao động sản xuất, làm kinh tế, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, góp phần xóa đói giảm nghèo, từng bước cải thiện đời sống. Chỉ tính trong năm qua, lực lượng DQTV đã phối hợp tổ chức hơn 30 nghìn lượt tuần tra bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ an ninh biên giới và công tác phòng chống cháy rừng, bảo vệ rừng với sự tham gia của trên 41 nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ. Huy động hơn 2.600 lượt cán bộ, chiến sĩ giúp nhân dân hằng nghìn ngày công khắc phục hậu quả thiên tai, giúp đỡ gia đình chính sách...

Với những việc làm cụ thể, thiết thực, lực lượng DQTV của tỉnh luôn hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ, thực sự là lực lượng quan trọng trong thực hiện công tác quân sự, quốc phòng địa phương, cùng với lực lượng vũ trang giữ vững ổn định an ninh chính trị trên địa bàn, góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng -  an ninh của địa phương. Qua đó, thắt chặt thêm mối quan hệ quân - dân và góp phần nâng cao năng lực tác chiến, khẳng định vai trò, vị trí của lực lượng DQTV trong tình hình mới.