Ngày 3-11, tại Hà Nội, Tòa án nhân dân (TAND) tối cao đã tổ chức Hội nghị trực tuyến tới 62 điểm cầu của các TAND cấp tỉnh triển khai công tác đặc xá năm 2016.

Tòa án nhân dân tối cao tổ chức Hội nghị trực tuyến triển khai công tác đặc xá năm 2016.

Chủ trì hội nghị, Phó Chánh án TAND tối cao Nguyễn Sơn cho biết, để thực hiện đúng và thống nhất khoản 2 Điều 5 Quyết định số 2230/2016/QĐ-CTN ngày 17-10-2016 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2016; điểm a tiểu mục 1 Mục III, điểm b tiểu mục 2 Mục III và điểm đ tiểu mục 1 Mục IV Hướng dẫn số 325/HĐTVĐX ngày 25-10-2016 của Hội đồng tư vấn đặc xá. Sau khi có ý kiến của các thành viên Hội đồng tư vấn đặc xá, Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn về đối tượng, điều kiện, trình tự thủ tục tiến hành xét, đề nghị đặc xá trong trường hợp đặc biệt cho người đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù nhân dịp Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2-9-2016). Theo đó, đối tượng được đề nghị đặc xá gồm: Người Việt Nam, người nước ngoài phạm tội bị Tòa án Việt Nam kết án phạt tù đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù; được phía nước ngoài (Chính phủ, Đại sứ quán, Cơ quan đại diện Lãnh sự, các tổ chức quốc tế,...) hoặc được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của Việt Nam đề nghị xem xét đặc xá và xét thấy việc đặc xá cho họ là cần thiết, đảm bảo yêu cầu về công tác đối ngoại của Nhà nước.

Người bị kết án phạt tù, đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù theo quyết định vẫn đang có hiệu lực của Tòa án có thẩm quyền nêu thuộc một trong các trường hợp: Đã lập công lớn trong thời gian đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù; là thương binh, bệnh binh; người có thành tích trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, xây dựng chủ nghĩa xã hội được tặng thưởng danh hiệu; khi phạm tội là người chưa thành niên; là người từ 70 tuổi trở lên…

Người bị kết án là nhân sĩ, trí thức, nghệ sĩ...; người có chức sắc tôn giáo, người có chức vụ trong các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp... bị kết án phạt tù đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, được cơ quan, tổ chức hoặc người có thẩm quyền của Việt Nam đề nghị xem xét đặc xá và xét thấy việc đặc xá cho họ là cần thiết, đảm bảo yêu cầu về công tác đối ngoại của Nhà nước...

Hướng dẫn cũng nêu rõ không được đề nghị đặc xá đối với người đã từng bị đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, kể cả cơ sở giáo dục trước đây hoặc trường giáo dưỡng mà bị kết án phạt tù về một trong các tội sau đây: về ma tuý; giết người; hiếp dâm trẻ em; cướp tài sản; cướp giật tài sản; cưỡng đoạt  tài sản; lừa đảo chiếm đoạt tài sản; trộm cắp tài sản; bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; chống người thi hành công vụ; mua bán phụ nữ hoặc mua bán người; mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em; gây rối trật tự công cộng; tiêu thụ tài sản do người phạm tội mà có.

Ngoài ra, những trường hợp sau đây cũng không được xét đặc xá: Người đang có kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm; người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hình vi phạm tội khác; người trước đó đã được đặc xá và người có từ hai tiền án trở lên; người phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng xâm phạm an ninh quốc gia; người bị kết án tù về một trong các tội: khủng bố, phá hoạt hoà bình, chống loài người, tội phạm chiến tranh, chống người thi hành công vụ có tổ chức hoặc phạm tội nhiều lần hoặc gây hậu quả nghiêm trọng hoặc xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội cũng không được xem xét đặc xá.

Người bị phạt tù từ 10 năm trở lên đối với tội xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự của con người do cố ý. Người bị kết án tù từ 7 năm trở lên đối với tội cướp tài sản, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản, sản xuất trái phép chất ma tuý, mua bán trái pháp chất ma tuý, chiếm đoạt chất ma tuý không thuộc diện xét đặc xá năm 2016.

Không xét đặc xá với người phạm tội giết người có tổ chức, giết người có tính chất côn đồ; cố ý gây thương tích có tổ chức hoặc có tính chất côn đồ hoặc phạm tội nhiều lần đối với một người hoặc một lần đối với nhiều người; hiếp dâm có tính chất loạn luân, hiếp dâm trẻ em có tính chất loạn luân; cướp tài sản có sử dụng vụ khí; cướp tài sản, cướp giật tài sản, trộm cắp tài sản có tổ chức hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, cướp tài sản nhiều lần, cướp giật tài sản nhiều lần, trộm cắp tài sản từ 2 lần trở lên; người đã có một tiền án mà lại bị kết án phạt tù về tội do cố ý.

Người phạm tội về ma tuý bị phạt tù dưới 7 năm mà thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên một năm; người bị phạt tù từ 7 - 15 năm mà thời hạn chấp hành án phạt còn lại trên 3 năm sẽ không được xét đặc xá. Người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy hoặc người dùng đoạn xảo quyệt, người ngoan cố chống đối trong vụ án phạm tội có tổ chức; người đang chấp hành án phạt tù do phạm từ ba tội trở lên hoặc hai tội do cố ý, kể cả trường hợp tổng hợp hình phạt sẽ không được xét đặc xá năm 2016.