Tiên phong trồng quế ở trong vùng, ngay từ đầu tháng 4/2022, gia đình chị Vì Thị Huyền, bản Chả, xã Nậm Mằn đã đưa những cây quế về trồng trên diện tích đất đồi của gia đình, chị Huyền, chia sẻ: Gia đình đã trồng hơn 4 ha quế, tỷ lệ quế sống đạt trên 90%, ngay từ khi triển khai trồng, Công ty cổ phần sản xuất và thương mại CCP Sơn La đã phối hợp với chính quyền địa phương cung cấp cây giống, phân bón và ký kết sẽ bao tiêu toàn bộ sản phẩm quế cho bà con trong vùng nên gia đình yên tâm với loại cây trồng mới này, hy vọng cây quế sẽ đem lại nguồn thu nhập ổn định.

Người dân xã Nậm Nằm phát dọn thực bì để trồng quế.

Cây quế được huyện Sông Mã xác định là cây trồng vừa phủ xanh đất trống đồi núi trọc, vừa tạo vùng nguyên liệu tập trung gắn với chế biến. Trước khi phát triển loại cây trồng này, huyện Sông Mã đã cử nhiều đoàn công tác đi tìm hiểu, học tập mô hình trồng quế ở tỉnh Yên Bái, trên cơ sở đánh giá hiệu quả từ các mô hình đến thăm và căn cứ vào tình hình điều kiện khí hậu, đất đai, trình độ sản xuất của địa phương, ngày 23/5/2022, HĐND huyện Sông Mã đã ban hành Nghị quyết số 22 phê duyệt Đề án “Phát triển quế trên địa bàn huyện Sông Mã giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030”.

Ông Nguyễn Văn Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Sông Mã, thông tin: Năm 2022, huyện Sông Mã phấn đấu trồng 1.000 ha quế; giai đoạn 2023 - 2025 trồng mới khoảng 1.500 - 3.000 ha. Đến năm 2025 phát triển và ổn định diện tích quế khoảng 4.000 ha; năm 2030 phát triển diện tích quế toàn huyện khoảng 10.000 ha. Huyện chỉ đạo các xã rà soát diện tích đất lâm nghiệp chưa có rừng hoặc quản lý kém hiệu quả, chuyển sang trồng quế.

Cùng với đó, huyện Sông Mã đã có chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất như vận dụng cơ chế đầu tư theo Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững và các chương trình mục tiêu quốc gia để thực hiện hỗ trợ cho người trồng quế. Đồng thời khuyến khích, kêu gọi đầu tư từ khối tư nhân, các chủ rừng, các doanh nghiệp, hợp tác xã để phát triển trồng quế, trong đó xác định vốn trong dân có ý nghĩa quan trọng trong quá trình thực hiện. Dự kiến tổng nhu cầu vốn thực hiện đề án khoảng 723 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách dự kiến hỗ trợ 15 tỷ đồng; còn lại là vốn của người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác. Trong đó, năm 2022, vốn ngân sách hỗ trợ khoảng 10 tỷ đồng; nguồn vốn của các hộ, cá nhân, tổ chức, công ty, doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác tham gia đầu tư phát triển sản xuất quế dự kiến 63,2 tỷ đồng.

Công ty cổ phần sản xuất và thương mại CCP Sơn La là đơn vị được huyện lựa chọn triển khai liên kết với người dân ở Sông Mã để phát triển trồng quế. Công ty sẽ đầu tư ứng trước về vật tư, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu mua sản phẩm quế, đầu tư cơ sở hạ tầng vùng trồng quế. Đồng thời, cam kết sử dụng giống quế có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp điều kiện tự nhiên.

Ông Nguyễn Hồng Linh, Giám đốc Công ty Cổ phần sản xuất và thương mại CCP Sơn La, cho biết: Công ty đã phát triển được gần 1.000 ha quế và ký cam kết bao tiêu tất cả những sản phẩm làm ra từ quế cho bà con. Trước mắt, để đảm bảo được chất lượng nguồn giống, công ty đã khảo sát, liên kết với các đơn vị chuyên cung cấp cây quế giống ở Lào Cai, Yên Bái để cung cấp cho bà con trong năm 2022; định hướng cuối 2022 và năm 2023 công ty sẽ thành lập vườn ươm sản xuất cây giống tại địa bàn để phục vụ cho bà con Sông Mã và các huyện lân cận như: Quỳnh Nhai, Mai Sơn, Thuận Châu. Song hành với việc trồng quế, Công ty sẽ đầu tư xây dựng nhà máy thu mua các sản phẩm từ quế.

Cán bộ huyện Sông Mã và Công ty tuyên truyền, vận động người dân xã Huổi Một tham gia trồng quế.

Sông Mã đang tập trung phát triển sản xuất quế theo chiều sâu, hình thành vùng sản xuất quy mô lớn có điều kiện đầu tư theo hình thức thâm canh, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng. Ông Nguyễn Tiến Hải, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Sông Mã, cho biết: Phòng đã phối hợp Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện hướng dẫn các xã lựa chọn các đai trồng và đặc biệt là các điều kiện về thực địa. Cùng với việc hướng dẫn người dân trồng mới, phòng cử cán bộ chuyên môn xuống cơ sở theo dõi tình hình sinh trưởng của cây quế, hướng dẫn người dân chăm sóc, kịp thời phát hiện bệnh hại để có phương án xử lý kịp thời. Qua theo dõi đánh giá, cây quế có tỷ lệ sống sau trồng cao, mức độ sinh trưởng phát triển nhanh và ổn định.

Cây quế sau 2 tháng trồng đã bén rẽ, hồi xanh.

Những diện tích quế đã bén rễ và sinh trưởng tốt trên vùng đất Sông Mã là tín hiệu vui cho người dân về loại cây trồng mới. Tin rằng, với sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương, đồng hành của doanh nghiệp và người dân, cây quế sẽ phát triển ngày một bền vững, tạo ra nguồn sản phẩm quế ổn định và chất lượng, nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo điều kiện ổn định đời sống và nâng cao thu nhập cho nhân dân địa phương.