Trong giai đoạn 2015-2020, trên cơ sở định hướng của tỉnh, cùng với sự hỗ trợ của Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), Sở Khoa học và Công nghệ đã tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo triển khai thực hiện công tác xây dựng, phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh. Đến nay, tỉnh ta có 24 sản phẩm chủ lực được cấp Văn bằng bảo hộ; trong đó có 2 sản phẩm đăng ký bảo hộ tại nước ngoài, gồm: Chè Shan tuyết Mộc Châu đã được bảo hộ tại thị trường Thái Lan năm 2017 và xoài tròn Yên Châu được bảo hộ tại thị trường châu Âu.

Dây chuyền chế biến cà phê của HTX Cà phê Bích Thao (Thành phố).

Anh Nguyễn Văn Khiêm, Giám đốc HTX sản xuất, kinh doanh và dịch vụ tổng hợp Bình Thuận, cho biết: Từ khi được công nhận nhãn hiệu chứng nhận “Chè Phổng Lái”, các sản phẩm chè của HTX bán ra thị trường trong nước và quốc tế được khách hàng đánh giá cao. Năm 2019, HTX đã xây dựng thành công sản phẩm OCOP của tỉnh với thương hiệu “Chè Trọng Nguyên”. Hiện, HTX đẩy mạnh hướng dẫn người dân sản xuất chè theo tiêu chuẩn VietGAP, hướng dần sang sản xuất hữu cơ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường trong nước và xuất khẩu.

Với sản phẩm nhãn Sông Mã, từ khi được cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu “Nhãn Sông Mã” và được cấp mã vùng trồng nhãn xuất khẩu năm 2017, đã nâng cao giá trị sản phẩm, mở rộng thị trường và khuyến khích người dân, HTX đầu tư vào trồng nhãn.

Ông Lò Văn Sinh, Chủ tịch UBND huyện Sông Mã, cho biết: Đến nay, toàn huyện có 37 HTX trồng nhãn theo tiêu chuẩn VietGAP, với tổng diện tích trên 750 ha. Việc cấp Giấy chứng nhận nhãn hiệu giúp sản phẩm nhãn Sông Mã khẳng định thương hiệu và uy tín trên thị trường. Đồng thời, đây là cơ sở để huyện quản lý tốt hơn chất lượng, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường thông qua bộ nhãn hiệu, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm và thu nhập cho nông dân. Huyện Sông Mã cũng đã chỉ đạo các đơn vị, phòng ban chuyên môn tăng cường hướng dẫn các HTX, người dân mở rộng diện tích nhãn sản xuất theo quy trình VietGAP và hướng đến sản xuất hữu cơ.

Trao đổi về vấn đề này, ông Phan Ngọc Bắc, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, thông tin: Việc phát triển và quảng bá nhãn hiệu là yếu tố quan trọng trong phát huy giá trị của thương hiệu, nhằm từng bước ổn định đầu ra cho sản phẩm. Đến nay, Sở Khoa học và Công nghệ, UBND các huyện đã cấp quyền sử dụng nhãn hiệu cho 139 tổ chức và cá nhân đủ điều kiện. Các tổ chức, cá nhân được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu đều phát huy tốt và duy trì được chất lượng sản phẩm.

Các sở, ngành, các huyện, thành phố, các tổ chức và cá nhân đã tập trung đầu tư cải tạo, nâng cao chất lượng giống; ứng dụng tiến bộ KH&CN trong sản xuất, thu hoạch, bảo quản nhằm nâng cao giá trị sản phẩm, có sức cạnh tranh trên thị trường; hỗ trợ các hợp tác xã tham gia chuỗi sản xuất và tiêu thụ nông sản an toàn; hỗ trợ ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, sơ chế, chế biến sản phẩm; hỗ trợ áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tốt hoặc các tiêu chuẩn tương đương.

Bên cạnh đó, Sở Khoa học và Công nghệ đã tập trung triển khai thực hiện nhiệm vụ khoa học công nghệ ưu tiên vào các nhiệm vụ nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ tiên tiến đối với các sản phẩm chủ lực đã được bảo hộ hoặc đang trong quá trình hoàn thiện hồ sơ bảo hộ tại Cục Sở hữu trí tuệ nhằm phát huy nguồn lợi, ưu thế của tỉnh.

Một số nhiệm vụ điển hình, như: Đề tài “Bảo tồn và phát triển giống xoài tròn Yên Châu mang chỉ dẫn địa lý”; Đề tài “Nghiên cứu cải tiến giống xoài tròn Yên Châu theo hướng quả to, hạt nhỏ, giảm tỷ lệ chất xơ góp phần duy trì và phát triển chỉ dẫn địa lý Yên Châu cho sản phẩm quả xoài tròn của huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La”; Đề tài “Phục tráng giống nếp Tan Hin, Tan Lo, Sam pa tong tại huyện Sông Mã, huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La”.

Có thể khẳng định, công tác xây dựng, phát triển và quảng bá sản phẩm chủ lực của tỉnh đã đóng góp một phần không nhỏ trong việc tăng sức cạnh tranh cho các mặt hàng nông sản trên thị trường, tạo đà cho sản xuất nông nghiệp phát triển, góp phần cải thiện cuộc sống, nâng cao thu nhập người dân, từng bước đưa thương hiệu nông sản Sơn La đứng vững trên thị trường trong và ngoài nước.