Những năm qua, hệ thống các trường phổ thông dân tộc nội trú được đầu tư khang trang, cơ bản đáp ứng nhu cầu học tập của con em đồng bào các dân tộc, góp phần tạo nguồn cán bộ và nguồn nhân lực có trình độ cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Đến thăm Trường phổ thông Dân tộc Nội trú (PTDTNT) tỉnh, nhận thấy, cơ sở vật chất được xây dựng khang trang; khuôn viên sân trường xanh - sạch - đẹp. Năm học 2022-2023, trường có hơn 650 học sinh, với 20 lớp. Thầy giáo Nguyễn Danh Tân, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: Năm học này, trường tiếp tục được đầu tư xây dựng mới 2 dãy nhà 2 tầng, gồm 16 phòng học, 16 phòng chức năng và 1 nhà đa năng, với tổng kinh phí 45 tỷ đồng, đáp ứng nhu cầu dạy học và sinh hoạt của học sinh nhà trường.

Hằng năm, tỷ lệ học sinh của Trường xếp loại học lực khá, giỏi đạt trên 70% trở lên; hơn 98% học sinh đạt hạnh kiểm khá, tốt. Năm học 2020- 2021 và 2021- 2022, 100% học sinh lớp 12 đỗ tốt nghiệp. Trên 40% học sinh trúng tuyển vào các trường cao đẳng, đại học. Tại kỳ thi học sinh giỏi bậc THPT cấp tỉnh năm 2022, nhà trường có 41 học sinh đoạt giải (1 giải nhất, 7 giải nhì, 14 giải ba và 19 giải khuyến khích ở các môn Ngữ văn, Hóa học, Sinh học, Lịch sử).

Trường PTDT nội trú THCS&THPT Yên Châu cũng là điểm sáng về công tác đào tạo học sinh dân tộc thiểu số. Toàn trường 330 học sinh. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học được đầu tư khá đầy đủ. 100% giáo viên có trình độ đạt chuẩn. Các năm học, trên 44,9% học sinh đạt khá, giỏi; hơn 97% học sinh hạnh kiểm khá, tốt. Năm 2018, Trường được công nhận đạt chuẩn quốc gia. Từ năm 2020 đến năm 2022, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THPT đạt 100%. Năm học 2022-2023, có 16 học sinh đoạt giải tại Kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện bậc THCS (2 giải nhất, 3 giải nhì, 5 giải ba và 6 giải khuyến khích).

Em Vì Thị Phương, học sinh lớp 9B, Trường PTDT nội trú THCS&THPT Yên Châu, chia sẻ: Các thầy cô luôn quan tâm chăm sóc, đổi mới phương pháp giảng dạy. Trường, lớp được đầu tư xây dựng khang trang đã tạo thuận lợi cho chúng em học tập tốt hơn. Năm học 2022-2023, em đoạt giải nhất môn Lịch sử cấp huyện.

Những năm qua, hệ thống các trường PTDTNT trên địa bàn tỉnh tiếp tục được củng cố về quy mô và chất lượng đào tạo. Hiện nay, toàn tỉnh có 12 trường nội trú, trong đó 11 trường PTDTNT THCS và THPT tại 11 huyện và 1 trường PTDTNT tỉnh, với 5.055 học sinh, 151 lớp. Được Nhà nước đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đã góp phần giúp các trường nâng cao chất lượng dạy và học. Đến nay, 10/12 trường đạt chuẩn quốc gia.

Ông Quàng Văn Lâm, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, cho biết: Những năm qua, hoạt động chuyên môn các trường PTDTNT trong toàn tỉnh luôn được quan tâm. Đội ngũ giáo viên tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá chất lượng học sinh. Công tác tuyển sinh đầu vào đúng quy chế, chặt chẽ, lựa chọn được nhiều học sinh có năng lực, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao sau này. Học sinh đang học tập tại các trường PTDTNT được hưởng các chế độ đãi ngộ của Nhà nước. Các trường duy trì ổn định hoạt động bếp ăn tập thể. Công tác vệ sinh an toàn thực phẩm được đảm bảo. 

Những giải pháp tích cực của ngành Giáo dục và Đào tạo, cùng sự quan tâm của các địa phương, đã góp phần nâng cao chất lượng dạy và học trong các trường PTDTNT. Các năm học, tỷ lệ học sinh xếp hạnh kiểm tốt và khá đạt hơn 97%; tỷ lệ học sinh đạt lực khá, giỏi trên 40%. Năm 2021, 2022 có 100% học sinh các trường PTDTNT thi đỗ tốt nghiệp THPT. Từ 10-30% thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng và trung cấp.

Chất lượng giáo dục mũi nhọn tại các trường PTDTNT cũng nâng lên. Các năm học, các nhà trường xây dựng kế hoạch ôn tập, bồi dưỡng học sinh giỏi các khối. Phân công giáo viên ôn tập, bồi dưỡng học sinh giỏi. Đưa ra nhiều dạng đề câu hỏi ôn tập, hướng dẫn học sinh tìm sách tham khảo, sách nâng cao để học tốt hơn. Năm học 2019-2020, toàn tỉnh có 23 học sinh các trường PTDTNT đoạt giải tại Kỳ thi cấp tỉnh bậc THCS, năm học 2021-2022 nâng lên 73 giải; bậc THPT năm học 2019-2020 có 7 học sinh đoạt giải, đến năm học 2021-2022 nâng lên 66 giải.

Nhờ sự quan tâm, đầu tư của Nhà nước, của tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo, các trường nội trú trên địa bàn tỉnh đã và đang góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho vùng đặc biệt khó khăn, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số, là nhân tố tích cực phát triển kinh tế- xã hội của địa phương.