Mô hình mới giúp địa phương chủ động, linh hoạt hơn trong triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội. Trên cơ sở dự toán và nguồn vốn phân bổ, các xã tiếp tục thực hiện dự án hạ tầng, phục vụ đời sống nhân dân. Đồng thời, người dân ở 8 xã mới được khuyến khích tham gia quyết định, giám sát và xây dựng công trình tại địa bàn.

Ông Lò Văn Chinh, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Khoa 2, xã Tường Hạ, chia sẻ: Trước khi xã mới thành lập, Ban quản lý bản đã vận động người dân hiến đất mở rộng một số tuyến đường nội bản, nội đồng nên hiện đã có sẵn mặt bằng. Tại cuộc họp UBND xã, chúng tôi đề nghị bổ sung tuyến nội đồng dài khoảng 300 m vào danh mục công trình nông thôn mới giai đoạn 2025-2026. Sau đó, UBND xã khảo sát và thông tin sẽ đưa vào danh mục năm 2026.

Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp giúp tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và dịch vụ công, đồng thời mở ra không gian phát triển kinh tế - xã hội. Phân quyền rõ ràng giữa hai cấp giảm chồng chéo nhiệm vụ, tạo điều kiện để xã linh hoạt xử lý các vấn đề như quản lý đất đai, hỗ trợ dự án cộng đồng. Trung tâm hành chính công cấp xã vận hành thông suốt, mang lại thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Tại xã Kim Bon, có nhiều bản xa trung tâm, nhất là khu vực Đá Đỏ, giao thông đi lại khó khăn. Tạo điều kiện cho nhân dân, UBND xã thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công lưu động, hằng tháng đến các bản giải quyết các thủ tục hành chính cho người dân. Ông Ngô Đức Dương, Chủ tịch UBND xã, thông tin: UBND xã thông báo thời gian hoạt động của Trung tâm Phục vụ hành chính công, cử cán bộ hỗ trợ người dân đăng ký và giải quyết thủ tục, giúp tiết kiệm thời gian đi lại. Xã còn phát động phong trào “Bình dân học vụ số”, thành lập tổ chuyển đổi số tại mỗi bản để hướng dẫn người dân thực hành thủ tục trực tuyến qua cổng dịch vụ công.

Tuy nhiên, sau hơn 2 tháng vận hành, 8 xã mới ở khu vực Phù Yên vẫn gặp khó khăn về cơ sở vật chất; thiếu nguồn lực tài chính, nhân sự, dẫn đến quá tải ở nơi đông dân, địa hình phức tạp; cán bộ chưa được đào tạo đầy đủ, kỹ năng quản lý còn hạn chế do khó tổ chức các khóa bồi dưỡng. Hiện nay, các xã Mường Cơi, Mường Bang, Kim Bon và Suối Tọ còn thiếu cơ sở vật chất; xã Gia Phù và Tường Hạ phải tận dụng trụ sở xã cũ làm nơi làm việc cho Đảng ủy và UBND. Nhà công vụ cho cán bộ xã cũng rất thiếu, nhiều xã xa trung tâm phải tận dụng cơ sở cũ làm nơi ở tạm.

Giữa tháng 7, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1804/QĐ-UBND phê duyệt thiết kế mẫu các công trình cấp xã, trong đó có 2 mẫu nhà công vụ (nhà lưu trú 1 tầng xây và nhà lưu trú 1 tầng khung thép lắp ghép), giúp cán bộ yên tâm công tác. Ông Trần Hải Thanh, Chủ tịch UBND xã Mường Bang, cho biết: Với cán bộ xã chưa qua đào tạo bài bản, UBND xã đã xây dựng sổ tay hướng dẫn công việc để họ thực hiện nhiệm vụ. Cán bộ có thể dựa vào sổ tay để giải quyết công việc. Trước khối lượng ngày càng lớn, xã yêu cầu cán bộ thường xuyên cập nhật kiến thức, nắm quy định mới, tham gia tập huấn và ứng dụng AI trong xử lý nhiệm vụ, nhằm nâng cao năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu thời kỳ mới.

Với sự phối hợp của chính quyền các cấp và sự ủng hộ của nhân dân, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp ở khu vực Phù Yên đang từng bước đi vào ổn định, phát huy hiệu quả quản lý, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới.