Đi qua khu vực Noong Đúc (phường Chiềng Sinh), cổng chào bản Cọ (phường Chiềng An), ngã tư Quyết Thắng... vào đầu giờ buổi sáng hoặc cuối giờ chiều, nhiều người không khỏi bức xúc bởi việc mua bán diễn ra lộn xộn ở các chợ “cóc” tồn tại nhiều năm ở các điểm này, khiến giao thông ùn ứ, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn và ô nhiễm môi trường.

Người dân lấn chiếm vỉa hè, buôn bán ngoài cổng chợ đầu mối Chiềng Cọ.

Các chợ “cóc” trên địa bàn Thành phố hình thành ban đầu chỉ với vài sạp bán rau, rồi số lượng các mặt hàng ngày càng đa dạng, từ thịt cá, hoa, gia cầm sống... ngang nhiên bày bán trên vỉa hè tràn xuống lòng đường. Nước thải, túi nilon, rau củ hỏng bị đổ đống ngay tại điểm bán, gây ra mùi hôi thối, khó chịu, ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường xung quanh. Tuy nhiên, người mua, người bán đều có lý do để biện minh cho việc họp chợ một cách tùy tiện của mình.

Người dân bày bán hàng hóa trên vỉa hè, lòng đường tại Cổng chào bản Cọ, phường Chiềng An.

Bà L.T.H, bản Cọ, phường Chiềng An, bán rau ngay tại khu vực cổng chào bản Cọ, cho biết: Trước đây chúng tôi gánh hàng đi bán rong ở khắp các phố, thấy địa điểm này thuận tiện, đông người qua lại nên rủ nhau cùng ngồi ở đây bán...

Còn những vị khách cho rằng chợ này gần nhà, chỉ cần đi bộ là tới, hoặc dừng xe có thể mua được ngay, mặt hàng cũng đầy đủ không phải ra chợ lớn để mua… Hiện các chợ “cóc”, điểm kinh doanh tự phát đáp ứng phần nào nhu cầu nhanh, tiện, rẻ của người dân, cho dù nhiều sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ và không được cơ quan chức năng kiểm duyệt thường xuyên về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm.

Có một thực tế hiện nay là, ở một số chợ, tuy đã được xây dựng quy củ, nhưng diện tích nhỏ, chưa đáp ứng đủ nhu cầu kinh doanh, có không ít người lấn chiếm hành lang, vỉa hè của người đi bộ để kinh doanh, như ở chợ 7/11, chợ Quyết Thắng, chợ Quyết Tâm, chợ Chiềng Cơi... Song, ở các chợ đầu mối Chiềng Cọ, chợ Chiềng Đen đã được xây dựng to, rộng, các hộ kinh doanh cũng kéo nhau ra ngoài lề đường bán hàng, gây mất trật tự an toàn giao thông.

Bên trong chợ đầu mối Chiềng Cọ được xây dựng nhưng không có người bán hàng.

Khảo sát lại chợ Chiềng Cọ, được biết chợ được xây từ năm 2015, có diện tích 3.000 m², có mái che, nền láng xi măng, với tổng mức đầu tư trên 1,9 tỷ đồng. Trái với sự im ắng, không một bóng người bên trong chợ, thì ngay ngoài cổng chợ, các sạp hàng bán thực phẩm xếp đầy ắp hai bên đường, buổi chiều đến, những hàng rau quả tràn xuống sát quốc lộ 6. Chị C.T.D, một hộ kinh doanh cho biết: Chúng tôi chỉ vào trong chợ bán vào chợ phiên thứ 3 hằng tuần, còn lại ngồi ngoài này cho khách đi qua dễ chọn mua.

Ông Cà Trung Hòa, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Cọ, cho biết: Hiện nay, chợ đầu mối Chiềng Cọ chỉ có 4 hộ kinh doanh cố định, mỗi tuần vào dịp chợ phiên có thêm 20 tiểu thương tham gia. Xã đã giao Ban quản lý bản Hôm phối hợp với Công an xã thường xuyên tuyên truyền, kiểm tra, nhắc nhở, vận động các hộ dân vào chợ để bán hàng, nhưng khi lực lượng rời khỏi, họ lại mang ra ngoài lề đường để bán.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Thế Phương, Phó Chủ tịch UBND Thành phố, thông tin: Các chợ tạm, chợ “cóc”, điểm kinh doanh phát sinh tồn tại ở các khu dân cư không chỉ ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị, an ninh khu vực, gây thất thu về thuế...

Hàng hóa bày bán dưới lòng đường gây ách tắc giao thông tại chợ Noong Đúc, Chiềng Sinh.

Kế hoạch năm 2020-2021, Thành phố tổ chức khảo sát, rà soát tất cả các chợ trên địa bàn; thực hiện nâng cấp, cải tạo những chợ hiện có đáp ứng nhu cầu buôn bán của người dân; cân đối nguồn kinh phí từ ngân sách và kêu gọi xúc tiến đầu tư xây dựng mới chợ tổ 2, phường Quyết Tâm; chợ Noong Đúc, phường Chiềng Sinh, chợ phường Chiềng Sinh ở khu vực bản Lay và chuyển đổi mô hình quản lý khai thác chợ đầu mối Chiềng Cọ...; xây dựng chế tài xử phạt nghiêm minh, chống tái vi phạm. Đồng thời, Thành phố đề xuất với cấp trên và các ngành chức năng của tỉnh hỗ trợ thực hiện công tác thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, các thủ tục pháp lý liên quan để đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện việc đầu tư xây dựng chợ.

Bên cạnh sự quyết tâm của các cấp chính quyền, thiết nghĩ, chính những người dân cần nâng cao ý thức, thay đổi thói quen mua bán hàng hóa tại các chợ “cóc”, điểm kinh doanh tự phát, tự bảo vệ bản thân và gia đình trước nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm, an toàn giao thông, an ninh trật tự, góp phần chung tay xây dựng Thành phố văn minh, hiện đại.