Theo thông báo của cơ quan chức năng, trên địa bàn tỉnh hiện nay xuất hiện một số cá nhân, tổ chức có các thủ đoạn lừa đảo mới, hoạt động (ngầm) liên quan đến các loại tiền ảo như: Bitcoin, Swisscoin, Onecoin, Gem coin, IL coin, thông qua các hình thức tuyên truyền lôi kéo dưới dạng huy động vốn kinh doanh đa cấp qua tài khoản trung gian với lãi suất cao. Để đảm bảo an toàn cho hoạt động ngân hàng, vừa qua, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh đã có Công văn số 716/SLA3 ngày 17/11/2016 về việc yêu cầu các tổ chức tín dụng trên địa bàn không tham gia các giao dịch hoặc các hoạt động khác có liên quan đến tiền ảo dưới mọi hình thức.

 Những hình ảnh về tiền ảo được quảng bá rầm rộ trên mạng.

Đồng tiền ảo đầu tiên trên thế giới - Bitcoin xuất hiện từ năm 2008. Tiếp sau đó, hàng chục loại tiền ảo khác đã liên tục mọc lên. Hình thức này cam kết trả cho người dùng siêu lợi nhuận khi họ đầu tư vào một lượng Bitcoin trong khoảng thời gian ngắn, nhận lãi suất cao, nhằm đánh vào lòng tham con người. Qua tìm hiểu, Bitcoin (và các dạng tiền ảo tương tự khác) là một dạng “tiền tệ” ảo, hay nói đúng hơn là “tiền tệ mã hoá” được phát hành nhờ các thuật toán phức tạp, đảm bảo không thể bị làm giả. Đồng tiền này không được các quốc gia trên thế giới công nhận và bảo hộ nhưng vẫn được một số doanh nghiệp chấp nhận giao dịch, chủ yếu là giao dịch qua mạng internet và vẫn được nhiều người ưa chuộng bởi cho phép giao dịch trực tiếp giữa các chủ sở hữu mà không thông qua hệ thống trung gian nên không sợ bị truy xuất nguồn gốc. Đồng thời, số lượng tiền ảo phát hành có giới hạn nên càng nhiều người tham gia thì đồng tiền càng khan hiếm, giá trị càng được đẩy lên cao. Một hình thức đầu tư tương đối giống với đầu tư ngoại tệ hay chơi chứng khoán. Anh L., một người từng chơi tiền ảo, cho biết: Khi tham gia vào chơi, người chơi với danh nghĩa là nhà đầu tư được giới thiệu bằng nhiều lời hoa mĩ, đánh trúng tâm lý như: Chỉ cần bỏ tiền thật vào để mua bán, tham gia đầu tư, kiếm bạc tỷ mà không cần làm gì. Thậm chí từ việc chơi tiền ảo mà có tiền thật để mua được nhiều thứ có giá trị. Hơn nữa, giá trị của đồng tiền ảo như bitcoin, onecoin đã được chứng minh là liên tục tăng mạnh. Nhờ đó nhiều người đã trở thành triệu phú, tỉ phú. Mặt khác, nhà đầu tư sẽ được nhận hoa hồng khi mời thêm người cùng đầu tư, tương tự như hình thức kinh doanh đa cấp. Chính vì yếu tố có thể mang lại siêu lợi nhuận mà không phải làm gì đã đánh vào lòng tham của người tham gia.

Anh L. thừa nhận: Không chỉ mất thời gian, bỏ tiền thật để mua một số lượng tiền ảo trên mạng, khi đã bập vào đầu tư tiền ảo, người chơi gặp rất nhiều rủi ro về mặt an ninh như bị hacker tấn công, bị thay đổi dữ liệu từ các hacker hoặc thậm chí có chủ ý của những người lập nên hệ thống để thu lợi bất chính. Nhà đầu tư hoàn toàn không có sự bảo hộ của bất kỳ quốc gia và ngân hàng nào nên hoàn toàn phải chịu rủi ro, kể cả lúc tài khoản có tiền tỷ cũng có thể mất hết. Ở nước ta, hiện nay, chưa có cơ quan nào quy định về hoạt động kinh doanh BitCoin, OneCoin, vì thế, nếu coi đây là hoạt động đầu tư kinh doanh, nhà đầu tư phải xác định rủi ro gần như 100%. Lợi nhuận thực sự không có và sẽ không có cơ sở pháp lý nào bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.

Sau sự cố sập sàn giao dịch, đồng tiền ảo Bitcoin bị mất giá gây ra những hệ lụy không nhỏ. Mới đây, một loại tiền ảo mới - onecoin ra đời, như một phiên bản khác của Bitcoin, thu hút khá đông người tham gia. Tại tỉnh ta, vừa qua, tại khách sạn Công Đoàn, lực lượng Công an tỉnh đã phát hiện một số cá nhân tổ chức hội thảo kinh doanh tiền ảo để lôi kéo người tham gia đầu tư. Dù được tổ chức khá bí mật, nhưng hội thảo vẫn lôi kéo được khoảng 60-70 người dân trên địa bàn đến dự. Được biết, nội dung được các đối tượng tuyên truyền tại hội thảo về tiền ảo Onecoin, xu hướng phát triển của tiền tệ; lịch sử của Bitcoin và tương lai của Onecoin; đưa ra dự đoán giá Onecoin trong thời gian tới và hướng dẫn cách đầu tư như người tham gia đầu tư Onecoin sẽ được tham gia 4 gói, thấp nhất là 16 triệu cao nhất là 148 triệu đồng... Để dụ dỗ người dân tham gia, các đối tượng lừa đảo còn đưa ra mức lợi nhuận cao đến 144% mỗi tháng. Không những thế, chúng còn đưa ra mức hoa hồng tăng dần theo kiểu đa cấp mỗi khi người tham gia giới thiệu thêm người mới.

Theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, sự xuất hiện của đồng tiền ảo đã gây ra nhiều tác hại, rủi ro cho người sử dụng: Các giao dịch bằng tiền ảo có tính ẩn danh cao nên có thể trở thành công cụ cho tội phạm như rửa tiền, buôn bán ma túy, trốn thuế, thanh toán tài sản phi pháp. Bitcoin, Onecoin hay các dạng tiền ảo tương tự khác được lưu dưới dạng kỹ thuật số nên nguy cơ bị tấn công, đánh cắp, thay đổi dữ liệu hoặc bị ngừng giao dịch là rất lớn. Do giá trị đồng tiền ảo biến động mạnh và phức tạp trong thời gian ngắn nên hoạt động đầu tư ẩn chứa nhiều nguy cơ, gây thiệt hại cho người đầu tư. Tiền ảo không bị chi phối và kiểm soát giao dịch bởi cơ quan quản lý Nhà nước nào, do đó người sở hữu sẽ chịu toàn bộ rủi ro vì không có cơ chế bảo vệ quyền lợi.